เที่ยวพิพิธภัณฑ์ Moomin

หากพูดถึง Moomin ที่ฮิตไปทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ชุดเครื่องนอน หรือของเล่นต่างๆ ในปัจจุบัน หลายท่านอาจไม่ทราบว่า อันที่จริงแล้ว Moomin เป็นตัวละครในวรรณกรรมเยาวชนมาตั้งแต่ปี ค.ศ.1945

Moomin เป็นผลงานการสร้างสรรค์ของ Tove Jansson หรือชื่อเต็มว่า Tove Marika Jansson คุณย่านักเขียนชาว “ฟินแลนด์” ที่ได้เขียนผลงานเล่มแรกในชุด The Moomins and the Great Flood ตอนที่เธอมีอายุได้ 31 ปี

Tove Jansson เกิดเมื่อวันที่ 9 สิงหาคม ปี ค.ศ.1914 ที่กรุง Helsinki ประเทศ “ฟินแลนด์” สมัยที่ยังเป็นอาณานิคมของ “อาณาจักรรัสเซีย”และเสียชีวิตเมื่อวันที่ 27 มิถุนายน ปี ค.ศ.2001 ที่กรุง Helsinki ประเทศ “ฟินแลนด์” บ้านเกิดของเธอ

สิ่งที่หล่อหลอมชีวิตในวัยเด็กให้ Tove Jansson เติบใหญ่กลายมาเป็นนักเชียนวรรณกรรมเยาวชนระดับโลก ก็คือคุณพ่อนักประติมากร Viktor Jansson ของเธอ และคุณแม่นักวาดภาพ Signe Hammarsten-Jansson และเป็น Graphic Designer ชื่อดังของสวีเดนอีกด้วย

นอกจากคุณพ่อคุณแม่แล้ว พี่น้องของ Tove Jansson ก็ประกอบอาชีพในสายศิลปะ ไม่ว่าจะเป็น Per Olov Jansson ตากล้องแถวหน้าของฟินแลนด์ และ Lars Jansson นักวาดการ์ตูนชั้นนำของฟินแลนด์

เรียกได้ว่า Tove Jansson เติบโตมาในครอบครัว Jansson ซึ่งถือได้ว่า Jansson นั้น เป็นครอบครัวศิลปิน โดยแท้!

หลังจากปล่อยผลงานชิ้นแรก The Moomins and the Great Flood ในปี ค.ศ.1945 แล้ว Tove Jansson ได้ผลิตชิ้นงานเกี่ยวกับ Moomin ออกมาอีก 15 เล่ม แบ่งออกเป็น นวนิยาย 8 เล่ม รวมเรื่องสั้น 1 เล่ม หนังสือภาพ 5 เล่ม และหนังสือการ์ตูนอีก 1 เล่ม

ผลงานทั้งหมดของเธอได้รับการแปลจากภาษาฟินแลนด์เป็นภาษาอื่นๆ อีกมากมาย ทำให้ผลงานของ Tove Jansson แพร่หลายออกไปทั่วทุกมุมโลก และกลายเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ชุดเครื่องนอน หรือของเล่นต่างๆ อีกมากมายในปัจจุบัน

ความสำเร็จของวรรณกรรมเยาวชนชุด Moomin ทำให้ Tove Jansson ได้รับการประกาศเกียรติให้ขึ้นรับรางวัล Hans Christian Andersen Award ซึ่งเป็นรางวัลที่มอบให้กับนักเขียนวรรณกรรมเยาวชนระดับโลก เมื่อปี ค.ศ.1966

แต่นอกจากวรรณกรรมเยาวชนชุด Moomin แล้ว Tove Jansson ยังเขียนงานแนวอื่นๆ อีกมากมายหลายเล่ม อาทิ นวนิยายจำนวน 5 เล่ม รวมเรื่องสั้นอีก 7 เล่ม และยังมีหนังสือภาพอีก 1 เล่มทำให้เธอที่นอกจากจะได้รับรางวัล Hans Christian Andersen Award แล้ว Tove Jansson ยังคว้ารางวัลวรรณกรรมอื่นๆ อีกมากมาย จำนวนถึง 12 รางวัลด้วยกัน นอกจากบทบาทนักเขียนแล้ว Tove Jansson ยังเป็นจิตกร และนักวาดภาพประกอบหนังสือ ผลงานของเธอได้ถูกนำไปสร้างเป็นละครเวที และตัวละครรวมถึงเรื่องราวทั้งหมดจากวรรณกรรมเยาวชนขุด Moomin ได้ถูกบรรจุไว้ในพิพิธภัณฑ์ The Moomin Museum

Moomin Museum นั้น ตั้งอยู่ที่เมือง Tampere ประเทศ “ฟินแลนด์”

Moomin Museum หรืออีกชื่อหนึ่งคือ Moomin House มีโครงสร้างเป็นอาคาร 5 ชั้น ที่การจัดแสดงนิทรรศการถาวรของตัวละครจากการ์ตูน Moomin ตลอดทั้งปี ทั้งผลงานในลักษณะติดตั้งจัดวาง และมัลติมีเดียดั้งเดิมที่ถอดแบบมาจาก Moomin Valley นอกจากนี้ยังมีร้าน Moomin Shop ขายของที่ระลึก และที่สำคัญที่สุดก็คือ “ห้องสมุด Moomin” หนังสือ Moomin หลากหลายภาษานั่นเอง

Moomin House ออกแบบงานก่อสร้างโดยสถาปนิก Tuulikki Pietilä และ Pentti Eistola ร่วมกับ Tove Jansson ผู้ประพันธ์ Moomin เมื่อราวปลายปี ค.ศ. 1970 โดยมีแนวคิดหลัก คือ การสร้างอาคารสีฟ้าสดใส ในรูปทรงกลมเหมือนเจ้า Moomin นั่นเอง

โดย Moomin House ถูกสร้างขึ้นอย่างอิสระภายใต้พื้นที่ใช้สอยในแต่ละชั้นที่แตกต่างกัน

ชั้นใต้ดิน (ชั้น B) ของ Moomin House คือ Metso ซึ่งเป็นทั้ง “ห้องสมุด Moomin” และเป็นทั้งห้องสมุดเมือง Tampere

ชั้นล่าง (ชั้น G) เป็นภาพร่างของ Moomin House กำลังเดินทางท่องโลก

ชั้น 1 คือห้องแสดงรูปเขียนต้นฉบับลายมือและภาพวาด Moomin ฝีมือ Tove Jansson

ชั้น 2 คือห้องจัดแสดงนิทรรศการถาวรของตัวละครจากการ์ตูน Moomin ที่มีให้ชมตลอดทั้งปี ทั้งผลงานในลักษณะติดตั้งจัดวาง และมัลติมีเดีย ชั้นดาดฟ้า คือลานกิจกรรม

นอกจากเรื่องราวของ Moomin Museum หรือ Moomin House แล้ว อีกไฮไลท์หนึ่งของ Moomin ก็คือ Moomin World

Moomin World คือสวนสนุกหรือ Theme Park ชื่อก็บอกอยู่แล้ว่าเป็น Theme Park ดังนั้นสวนสนุกแห่งนี้ จึงใช้แนวคิดหลักจากการ์ตูนเรื่อง Moomin หรือจะเรียกว่า Moomin Theme ก็ได้

Moomin World ตั้งอยู่บนเกาะ Kailo ในเมืองเก่า Naantali ซึ่งตั้งอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของ “ฟินแลนด์”

Moomin World เปิดตัวครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1993 ประกอบด้วย บ้าน Moomin สีฟ้าหลังใหญ่ และเรือของ Moominpappa รวมถึงข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ของ Moomin เป็นต้น

จาก Moomin World เราไปต่อกันที่ Moomin Valley ซึ่งแต่เดิมนั้น แฟนพันธุ์แท้ Moomin ต่างหากันคิดว่า Moomin Valley นั้น ไม่มีทางที่จะมีอยู่จริงได้ แต่แล้ว Moomin Valley ก็มีอยู่จริงๆ

เนื่องจาก Tove Jansson ผู้ประพันธ์ Moomin นั้น ได้เคยให้สัมภาษณ์เอาไว้ว่า เธอได้แรงบันดาลใจในการออกแบบ Moomin ณ บริเวณรอบๆ ของบ้านพักตากอากาศครอบครัว ซึ่งอยู่ตอนทางเหนือของ “ฟินแลนด์”

อันเป็นที่มาของการก่อสร้าง Moomin Valley ที่จำลองฉากต่างๆ จากการ์ตูน Moomin ขึ้นมาทั้งหมด ให้เหมือนกับต้นฉบับทุกประการนั่นเอง และ Landmark ของ Moomin ที่ผมไม่อยากให้ แฟนพันธุ์แท้ Moomin พลาดการมาเยี่ยมเยือนที่สุดก็คือ Moomin Café นั่นเอง เพราะ Moomin Café นั้น นอกจากจะเปรียบเสมือนการเป็นทั้งสัญลักษณ์ของทูตวัฒนธรรมคือ Moomin แล้ว Moomin Café ยังเป็นสัญลักษณ์ของ “ฟินแลนด์” อีกด้วยเรื่อง

เรื่อง: จักรกฤษณ์ สิริริน