How to Select the Right Gemstone 

เลือกอัญมณีอย่างไรให้โดนใจไม่โดนหลอก

เพราะความใคร่รู้ทางด้านอัญมณีศาสตร์แปรเปลี่ยนไปเป็นความสนใจ จนกลายเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตของคุณเก๋ เยือนจันทร์ชัยวัฒน์  นักอัญมณีศาสตร์ผู้มากประสบการณ์ด้านเพชรและอัญมณี โดยตัวคุณเก๋เองได้เข้าศึกษาด้านอัญมณีจนจบจากสถาบัน Graduate Gemologist (Gemological Institute of America), FGA (A Fellow of gemological association of Great Britain) และ Certified Diamond Grader (HRD, Antwerp) ทั้งยังเป็นเจ้าของร้าน TREZ Jewelry สยามพารากอนอีกด้วย 

โดยTREZ Jewelry ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2548 บริเวณชั้น 1 สยามพารากอน ซึ่งคำว่า TREZ มาจาก Treasure หมายถึง ‘สมบัติ’ โดย TREZ Jewelry มีทั้งอัญมณี ผลึกแร่ งานออกแบบเครื่องประดับและการตรวจสอบอัญมณีจากผู้เชี่ยวชาญ พร้อมห้องปฏิบัติการสำหรับการตรวจสอบอัญมณีโดยเฉพาะภายใต้ชื่อ Thailand Gemological Laboratory (TGL) ซึ่งเป็นไปตามมาตรฐาน ISO17025 และได้รับการรขึ้นทะเบียนจากสถาบัน The Gem and Jewelry Institute of Thailand (GIT) โดยการนำเครื่องมือตรวจสอบอัญมณีพื้นฐานและเครื่องมือตรวจสอบอัญมณีขั้นสูงมาใช้ในการตรวจสอบอัญมณีทุกประเภท 

และด้วยความที่คลุกคลีอยู่กับอัญมณีมาอย่างยาวนาน เธอจึงให้ความสำคัญในการพัฒนาสินค้าและบริการให้มีความทันสมัย เพื่อส่งมอบสิ่งที่ดีที่สุดให้แก่ผู้รับ กอร์ปกับความเป็นนักอัญมณีศาสตร์ที่ได้รับการยอมรับจากวงการอัญมณีทั้งในประเทศและต่างประเทศ ร่วมถึงบุคคลิกที่อบอุ่นเป็นมิตรพร้อมที่จะหยิบยื่นและเผยแพร่ความรู้ด้านอัญมณีให้คนที่สนใจได้รู้จักอัญมณีจริง  Ticy City จึงได้รับเกียรติจากคุณเก๋ เยือนจันทร์ ชัยวัฒน์ มาให้ข้อมูลในเรื่องของอัญมณี ซึ่งมีเรื่องราวน่าสนใจอย่างยิ่ง

อัญมณีคืออะไร ?

อัญมณีคือแร่รัตนชาติที่มาจากแร่ธาตุต่างๆที่อยู่ภายใต้พื้นโลกและนำมาเจียระไนขัดมันหรือแกะสลักเป็นรูปต่างๆให้มีลักษณะสวยงามซึ่งไม่ใช่แร่ทุกชนิดบนโลกที่จะสามารถนำมาทำเป็นอัญมณีได้
เพราะอัญมณีจะต้องเป็นวัตถุที่มีความสวยงามคงทนและหายากด้วยนั่นเอง(สาราณุกรมโลกอัญมณีสถาบัน อัญมณีวิทย์ (ประเทศไทย), 2538.)

อัญมณีต่างจากแร่อย่างไร ?

แร่ คือธาตุหรือสารประกอบอนินทรีย์ ที่มีสถานะเป็นของแข็ง เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและมีโครงสร้างภายในเป็นผลึก มีสูตรเคมีและสมบัติอื่นๆ ที่แน่นอนหรือเปลี่ยนแปลงได้ในวงจำกัด (Learning module on Earth Science and Astronomy(LESA), 2553.) ซึ่งแตกต่างจากอัญมณีที่จำเป็นจะต้องมีคุณสมบัติ 3 ประการ คือ สวยงาม คงทน หายาก ดังที่กล่าวไปในข้างต้น

นอกจากนี้ยังสามารถเชื่อมโยงอัญมณีแต่ละประเภทไปถึงเรื่องความเชื่อได้อีกด้วย เช่น อัญมณีประจำเดือนเกิด หากสวมใส่อัญมณีที่ตรงกับเดือนเกิด จะช่วยส่งเสริมด้านที่ดีแก่ผู้สวมใส่ให้ดียิ่งขึ้น หรือช่วยบดบังข้อเสียให้แก่ผู้สวมใส่ได้ด้วยเช่นเดียวกัน (อัญมณีในเครื่องประดับ Gems in jewelry, 2552.)

ซึ่งไม่ได้มีแต่อัญมณีประจำเดือนเกิดเท่านั้น แต่ยังสามารถเชื่อมโยงไปถึงจักระหรือ พลังงานในร่างกายที่หมุนวนจากจุดศูนย์กลางของร่างไปยังอวัยวะต่างๆภายในร่างกาย 

จักระนั้นประกอบไปด้วยจุดสำคัญต่างๆ 7 จุด เรียงตัวกันอยู่ในร่างกายตามแนวดิ่งและมีความสัมพันธ์กับอัญมณี ที่จะสามารถช่วยในการบำบัดโรคต่างๆได้  

1) The Base Chakra มีตำแหน่งอยู่บริเวณกระดูกสันหลัง ก้นกบ มีความเชื่อมโยงกับอัญมณีสีแดง เช่น ทับทิม และโกเมน ส่งเสริมในเรื่องความอดทนและกระตุ้นให้เกิดความกระตือรือร้น 

2) The Sacral Chakra มีตำแหน่งอยู่บริเวณต่ำกว่าสะดือลงมา โดยเฉพาะในส่วนของอวัยวะเพศ ม้าม และกระเพาะปัสสาวะ มีอัญมณีสีส้มเป็นตัวแทนของจักระบริเวณดังกล่าว เช่น ปะการัง ช่วยในเรื่องความคิด และการตอบสนองทางอารมณ์ 

3) The Solar Plexus Chakra มีตำแหน่งอยู่บริเวณลิ้นปี่ สะดือ และกระเพาะอาหาร โดยมีอัญมณีสีเหลืองเป็นจุดเชื่อมโยงกับจักระดังกล่าว เช่น ซิทริน บุษราคัม ช่วยในเรื่องระบบย่อยอาหารทำงานได้อย่างปกติ ควบคุมกรดในกระเพาะ เสริมสร้างความมั่นใจในตนเองและความอุดมสมบูรณ์ 

4) The Heart Chakra มีตำแหน่งอยู่บริเวณหัวใจ มีอัญมณีสีเขียวที่จะช่วยเรื่องการลดภาวะความเครียดของจิตใจได้เป็นอย่างดี รวมถึงสร้างความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น อัญมณีที่มีความเชื่อมโยงกับจักระนี้ได้แก่ มรกต และ เพอริดอท 

5) The Throat Chakra มีตำแหน่งอยู่บริเวณกระดูกต้นคอ หรือบริเวณคอหอย ช่วยในเรื่องปฏิสัมพันธ์ทางการพูด การสื่อสาร การติดต่อประสานงาน และการถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึก ซึ่งมีอัญมณีที่มีสีฟ้าเป็นตัวแทนของบริเวณดังกล่าว เช่น ไพลิน อะความารีน และบลูโทแพส 

6) The Brow Chakra เป็นตัวแทนของอัญมณีสีน้ำเงินเข้ม มีตำแหน่งอยู่บริเวณกึ่งกลางหน้าผาก ช่วยในด้านการจินตนาการ ความคิดสร้างสรรค์ มีวิสัยทัศน์ที่ดี สำหรับอัญมณีที่ถูกนำมาใช้ คือลาพิส ลาซูลี 

7) The Crown Chakra มีตำแหน่งอยู่ที่บริเวณกึ่งกลางศีรษะ ช่วยในเรื่องที่มีความเกี่ยวข้องกับสติปัญญา ความรู้สึกนึกคิด ความจำ เป็นศูนย์ควบคุมพลังงานจักระทั้งหมด โดยมีอัญมณีสีม่วงเป็นตัวแทนของบริเวณดังกล่าว เช่น อเมทิสต์ (The little pocket book of crystal chakra healing, 2559.)

นอกจากการเลือกอัญมณีให้เหมาะสมกับตัวเราแล้ว สิ่งสำคัญต่อมาในการเลือกอัญมณี คือการสังเกตลักษณะอัญมณีสังเคราะห์ อัญมณีเลียนแบบ การปรับปรุงคุณภาพอัญมณี และอัญมณีอินทรีย์ว่าคืออะไรแตกต่างกันอย่างไร และสามารถใช้อุปกรณ์หรือเครื่องมือพื้นฐานอะไรตรวจสอบได้บ้างในการจำแนกอัญมณีดังกล่าวออกจากอัญมณีที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติได้นั่นเอง

สิ่งสำคัญที่นักอัญมณีศาสตร์มักพกติดตัวอยู่เสมอคือ 

1. Loupe หรือกล้องกำลังขยายขนาด 10x เพื่อใช้ในการตรวจสอบสิ่งที่อยู่ภายในตัวอัญมณีได้อย่างชัดเจนมากยิ่งขึ้น เช่น ลักษณะตำหนิ (วิเคราะห์อัญมณี SGS สถาบันอัญมณีวิทย์, 2538.)
2. Tweezer หรือที่คีบอัญมณีเพื่อใช้ในการหยิบหรือจับอัญมณี
3. Gemstone Cleaning Cloth ผ้าสำหรับเช็ดอัญมณี เพื่อให้อัญมณีมีความสะอาด ไร้ฝุ่น เมื่อส่องแล้วจะได้ไม่สับสนกับร่องรอยฝุ่นที่เกาะอยู่ตามอัญมณีกับรอยตำหนิ
4. Gemstone Torch ไฟฉายสำหรับส่องอัญมณี เพื่อให้เห็นผลึกคริสตัลหรือตำหนิด้านในได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น

อัญมณีสังเคราะห์คืออะไร ?

อัญมณีสังเคราะห์ คืออัญมณีที่ทำขึ้นมาโดยมนุษย์มีลักษณะทางเคมีและโครงสร้างภายในเหมือนกับอัญมณีธรรมชาติ เช่น คอรันดัมสังเคราะห์ ควอทซ์สังเคราะห์และมรกตสังเคราะห์ เป็นต้น (Burapha Gemological Laboratory (BGL), 2561.)โดยลักษณะมลทินที่พบในอัญมณีธรรมชาติ ได้แก่ แถบสีแนวเส้นตรง (Straight color banding) และมลทินผลึก (Crystal)  ส่วนลักษณะมลทินที่พบได้ใน  อัญมณีสังเคราะห์ ได้แก่ แนวเส้นโค้ง (Curved Striation) และมลทินฟองอากาศ (Gas Bubble) 

อัญมณีเลียนแบบคืออะไร ?

อัญมณีเลียนแบบคืออัญมณีที่มนุษย์ทำขึ้นเพื่อเลียนแบบธรรมชาติไม่มีโครงสร้างทางเคมีและกายภาพเหมือนธรรมชาติ เพียงแต่มีลักษณะดูเหมือนธรรมชาติเท่านั้น เช่น อัญมณีที่นำมาเลียนแบบส่วนใหญ่ทำมาจากแก้ว พลาสติก หรือการนำอัญมณีราคาถูกมาจำหน่ายแทนอัญมณีราคาแพงเพื่อลดต้นทุนการผลิต เช่น การนำโกเมนมาจำหน่ายแทนทับทิม เพราะมีลักษณะภายนอกที่เหมือนกันนั่นเอง (สารานุกรมภาพพลอยแท้พลอยเทียม, 2545.) เช่น ลักษณะคล้ายเปลือกส้ม (Orange peel) บริเวณพื้นผิวพลาสติกและพื้นผิวแก้ว ลักษณะมลทินฟองอากาศพี่พบได้ในพลาสติกและแก้ว ลักษณะพื้นผิวเว้าโค้งในพลาสติก  

การปรับปรุงคุณภาพคืออะไร ?

การปรับปรุงคุณภาพอัญมณี คือการนำอัญมณีมาผ่านกรรมวิธีหลายรูปแบบ เพื่อให้อัญมณีมีความสวยงาม มีลักษณะที่ดูดีมากขึ้นและเพื่อเพิ่มมูลค่าของอัญมณีดังกล่าว ได้แก่ การอุดรอยแตกด้วยแก้วตะกั่ว  พลอยปะ (Assembled Stones) และการย้อมสี (Dyed) (สารานุกรมภาพพลอยแท้พลอยเทียม, 2545.)

อัญมณีอินทรีย์คืออะไร ?

ไม่ใช่อัญมณีทุกชนิดที่ก่อตัวมาจากผลึกเพียงเท่านั้น ยังมีอัญมณีอีกชนิดหนึ่งที่ก่อตัวมาจากธรรมชาติหรือจากสิ่งมีชีวิตโดยตรง ซึ่งเราเรียกอัญมณีเหล่านี้ว่า อัญมณีอินทรีย์ โดยจะพบลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของอัญมณีเหล่านี้ได้ (What Are Organic Gemstones, American Gem Society, 2560.) เช่น ลักษณะคล้ายรอยนิ้วมือในไข่มุก (Platy Structure) แนวเส้นขนานในปะการัง (Parallel Growth Lines)  รอยเส้นโค้งในงาสัตว์ (Engine Turning) และลักษณะของอำพันที่เกิดจากการปรับปรุงคุณภาพตามรอยแตก (Sun spangle) 

ความรู้ในเบื้องต้นในการจำแนกอัญมณีได้อย่างรู้เท่าทัน 

 การสังเกตลักษณะอัญมณีสังเคราะห์ ลักษณะอัญมณีที่ผ่านการปรับปรุงคุณภาพ รวมถึงวิธีจำแนกประเภทของอัญมณี และอัญมณีอินทรีย์

1. วิธีการจำแนกแก้วออกจากพลาสติก ลักษณะของแก้ว เมื่อสัมผัสด้วยมือจะมีความเย็นกว่าพลาสติก และพบมลทินฟองอากาศ (gas bubble) อยู่ภายในแก้ว รวมถึงน้ำหนักของแก้วจะมีความหนักกว่าพลาสติก
2. การสังเกตลักษณะแท้และเทียมของอัญมณีแต่ละประเภทที่มีลักษณะคล้ายหยกเทียบกับหยกแท้ เช่น หยกแท้จะพบลักษณะเฉพาะเหมือนเส้นใย (fibrous) ส่วนอัญมณีประเภท moss agate, aventurine quartz, dyed quartz, dyed chalcedony, dyed agate จะพบลักษณะเป็นเม็ด (grain) อยู่ทั่วผลึกอัญมณี
3. การสังเกตลักษณะของอัญมณีที่ผ่านการปรับปรุงคุณภาพ เช่น 
   • ลักษณะหยกย้อมสี จะพบลักษณะแถบสีที่มีลักษณะเข้มขึ้นตามรอยแตก (color concentration)
   • เปลือกหอยย้อมสี จะพบลักษณะสีของเปลือกหอย ที่มีความแตกต่างจากเปลือกหอยธรรมชาติ
   • Agate ย้อมสี จะพบลักษณะสีตามชั้น/วงสีของ Agate จะพบว่าบริเวณที่ผ่านการย้อมสีจะมีสีที่เข้มกว่าชั้น/วงอื่นๆ
   • Quartz ย้อมสี จะพบลักษณะของสีที่เข้มกว่าปกติปรากฎตามบริเวณรอยแตกของเนื้อ quartz
   • ทับทิมเผาตะกั่ว อัญมณีที่นำมาเผาวิธีนี้มักจะมีรอยแตกมาก การใส่แก้วตะกั่วลงไปก็เพื่อประสานรอยแตกให้เรียบเนียนมากยิ่งขึ้น แต่ตะกั่วมีความทนทานต่อสภาวะแวดล้อมได้ไม่ดีนัก เมื่อผ่านการใช้งานเป็นเวลานาน จะทำให้อัญมณีมีความหมองหรือเกิดด้านที่ผิวได้ง่าย  โดยจะพบลักษณะมลทินฟองอากาศ (gas bubble) ริ้วสีแฟลชและมลทินระนาบผลึกแฝด (repeated twinning) ปรากฏอยู่ภายในผลึก

4. วิธีจำแนกชนิดอัญมณี โดยสามารถจำแนก
   • อัญมณีแซปไฟร์แท้/เทียม ได้จากการสังเกตลักษณะเส้นโค้งคล้ายแผ่นซีดี (curve striation) ปรากฏอยู่ในผลึกในอัญมณีแซปไฟร์เทียม หากแซปไฟร์แท้จะพบลักษณะมลทินของเหลวหรือก๊าซ (2-Phase) และพบมลทินรอยนิ้วมือ (fingerprint) อยู่ภายในผลึก
   • Quartz rock crystal พบลักษณะมลทินของเหลวหรือก๊าซ (2-Phase) ที่ปรากฏอยู่ในผลึก quartz
5. การสังเกตอัญมณีอินทรีย์ ได้แก่
   • พื้นผิวไข่มุกแท้/เทียม จะพบลักษณะพื้นผิวที่เป็นเนื้อเดียวกันทั้งเม็ดในไข่มุกแท้ ไข่มุกปลอมจะพบพื้นผิวที่มีลักษณะไม่เป็นเนื้อเดียวกัน มีการหลุดลอกของพื้นผิวหรือพื้นผิวมีลักษณะคล้ายเปลือกส้ม
   • ปะการังแท้จะพบลักษณะ growth structure อยู่ภายในเนื้อ
   • งาช้างจะพบลักษณะ engine turning structure เป็นอีก growth structure ที่พบได้ในงาของสัตว์
   • อำพัน สามารถทดสอบได้จากการนำอำพันแช่ในน้ำเกลือในอัตราส่วนที่เหมาะสม หากอำพันลอยน้ำคืออำพันดังกล่าวเป็นของแท้ หรือใช้ผ้าถูบริเวณพื้นผิวของอำพัน หากเป็นอำพันแท้จะพบว่ามีไฟฟ้าสถิตเกิดขึ้นบริเวณพื้นผิวของอำพัน

ขอบคุณ ภาพจาก  TREZ Jewelry
#TicyCity#ตีซี้ชิตี้ #MeaningofCity#เพราะทุกที่คือเมือง#เมือง #Ticytalk #TREZJewelry  #เยือนจันทร์ชัยวัฒน์  #Howtoselecttherightgemstone #อัญมณี #เลือกอย่างไร #จักระ